Piece Details
Artist: Eugeniusz Zak
Lived: 1884 - 1926
Also known as: E Zak, E. Zak
Title: Dziewczyna z mandoliną, 1924 (Gitarzystka)
Year: 1924
Dimensions: 73,0 x 54,0 x
Tools: oil
Surfaces: canvas
Signed: Yes
Provenance:
Polska, kolekcja prywatnaDesa Unicum, aukcja 24.05.2018, poz. 38USA, kolekcja prywatnaUSA, kolekcja Spencera Kellogga Jr
Exhibited:
Buffalo, Buffalo Fine Arts Gallery, Albright Art Gallery, 1938Nowy Jork, International Art Center of Roerich Museum, 1930Nowy Jork, Durand-Ruel Galleries, 1929Paryż, Galerie Macel Bernheim, Eugene Zak Exposition Rétrospective, 1927Paryż, Salon d’Automne, 1926 Paryż, Salon des Tuileries, 1925
Reproduced:
Brus-Malinowska B., Eugeniusz Zak 1884-1926, wyd. Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 2004, s. 158, nr 216„Sztuki Piękne”, R. 2, 1925/1926, nr 12, s. 500 (jako „Chłopak z gitarą”) „Deutsche Kunst und Dekoration”, vol. 57, 1925/1926, s. 386„Der Cicerone”, vol. 17, 1925, s. 652„Świat”, nr 32, 1925, s. 3 (jako „Gitarzystka”)
Description:
„Dziewczyna z mandoliną” to dzieło wpisujące się w cykl prac określanych przez Mieczysława Sterlinga jako „rewelacje” i „źródła nowych poczynań” dla młodego pokolenia. A to za sprawą wytworzonego przez Zaka na dwa lata przed przedwczesną śmiercią dojrzałego stylu będącego efektem długoletnich poszukiwań. Styl ów polegał na uwypukleniu postaci plastyką barwy a nie- jak miało to miejsce wcześniej – za pomocą linii. Również dawny prosty rytm ustąpił miejsca komplikującym się podziałom płaszczyzny tła, postać melancholijnej muzykantki zamknięta zostaje w ruchu. W oferowanym obrazie uderza przemyślana koncepcja całości kompozycji, cecha charakterystyczna dla ostatnich dzieł Zaka, na którą wskazuje w cytowanym wyżej eseju Sterling. Koncepcja ta nie jest jednak wynikiem chłodnej kalkulacji a wyrasta wprost z wyobraźni malarza, którego współcześni mu krytycy zwykli mianować poetą i wizjonerem pełnym zadumy i mistycyzmu.
Created: 23-04-2025 22:09