Art Auction Admin

Artist: Stanisław Ignacy Witkiewicz - Witkacy

Lived: 1885 - 1939

Title: Portret Janiny Turowskiej-Leszczyńskiej, 1932

Year: 1932

Dimensions: 62,0 x 47,0 x

Tools: pastel

Surfaces: paper

Signed: Yes

Provenance:

Warszawa, kolekcja prywatna

Description:

Sztuce portretowej poświęcił się artysta całkowicie po 1925 roku. Czując się niezrozumianym, jako malarz zerwał z malarstwem sztalugowym i założył Firmę Portretową „S.I.Witkiewicz”. Dla swoich klientów opracował szczegółowy Regulamin. „Regulamin Firmy z 1928 roku wymieniał kilka typów portretów, przy czym dwa pierwsze: A i B, stanowiły główne źródło utrzymania Witkacego. W pierwszym przypadku były to portrety konwencjonalne, upiększające, wręcz idealizujące – „wylizane” i gładkie, w drugim zaś bardziej charakterystyczne, dopuszczające w bogatszej wersji B+d – niewielką karykaturalność. Te odmiany portretów interesowały potencjalnych klientów Firmy wywodzących się z kół rządowych Drugiej Rzeczpospolitej, warszawskiej finansjery i inteligencji. Natomiast typy B+d oraz C, D, E (…) zarezerwowane były dla osób z bardzo szerokiego kręgu towarzyskiego Witkacego oraz jego przyjaciół (S. Korzysztofowicz- Kozakowska, F. Stolot, Historia malarstwa polskiego, Kraków 2000, str. 348). Portrety malowane pastelami i kredkami na papierze podlegały surowej typologii. Nierzadko powstawały pod wpływem silnie odurzających leków, alkoholu i narkotyków a sam artysta dokumentował swój stan, firmując prace specjalnym autorskim kodem. Oferowany portret należy do Typu B. Adnotacja – NP i Nπ – oznacza, że w czasie pracy nie palił i nie pił. Oczy Janiny Leszczyńskiej są charakterystycznie dla prac Witkacego powiększone, włosy starannie ufryzowane, nos zaś ma indywidualny rys dla portretowanej. Akcent kolorystyczny koszuli podkreśla błękit oczu modelki. Państwo Leszczyńscy należeli do grona bliskich znajomych artysty, który-w ramach swojej „Firmy portretowej“ – malował ich oboje wielokrotnie. Portretów samej Janiny, nazywanej przez Witkacego w jego listach do żony Inką, powstało blisko dwadzieścia. Niewykluczone, że sam artysta, z natury kochliwy i niestały w uczuciach, zadurzył się w pannie Turowskiej. Jej ślub z przyjacielem Witkacego – Janem Leszczyńskim stał się powodem kryzysu w towarzyskich relacjach. Kryzys z czasem minął, nie minęło jednak uczucie Witkacego do Inki. Znając słabość Witkiewicza do Janiny Leszczyńskiej, możemy dopatrywać się w prezentowanej pracy większej intymności i delikatności w rysunku ukochanej modelki.

Created: 23-04-2025 22:09