Art Auction Admin

Artist: Stanisław Ignacy Witkiewicz - Witkacy

Lived: 1885 - 1939

Title: Portret dziewczynki, 1937

Year: 1937

Dimensions: 63,4 x 47,4 x

Tools: pastel

Surfaces: paper

Signed: Yes

Description:

Portret dziewczynki Witkacy wykonał w ramach stworzonej przez siebie w 1925 r. jednoosobowej Firmy Portretowej „S.I. Witkiewicz”. Modelka została przedstawiona w sposób typowy dla portretu dziecięcego – frontalnie, w popiersiu, za stołem, na którym ustawiono syntetycznie ujęty półmisek z owocami. Jednak zamiast określonego w 7. punkcie Regulaminu Firmy „typu dziecinnego” oznaczonego literami B+E, artysta zastosował „czysty” typ E, który opisał jako „dowolną interpretację psychologiczną, według intuicji Firmy […] nie zawsze możliwy do wykonania”. W praktyce Witkacy stosował typ E portretując piękne kobiety – takie, które mu się podobały, najczęściej blondynki o niebieskich oczach. Modelka na omawianym portrecie ma wprawdzie typową dla kilkuletnich dziewczynek dużą kokardę na czubku głowy, jednak jej twarzyczka z oczami o opadających powiekach i ściągniętych ustach, intensywnie, z napięciem wpatrzona w widza jest de facto twarzą dorosłej kobiety. Artysta najwyraźniej zobaczył w dziecku jego przyszłość i mimo szafażu charakterystycznej dla portretów dziecięcych, potraktował portret jak wizerunek dorosłej osoby, co zaznacza też kwiat na lewym ramieniu małej kokietki. Wykonanie portretu Witkacy odnotował w liście do żon pisanym w Zakopanem w dniu 30 marca 1937 roku:„Dziś rano zacząłem b. tanio jakąś Panią i jej córeczkę.” (zob. S.I. Witkiewicz, Listy do żony (1936 1939), oprac. J. Degler, Warszawa 2012, s. 106). Być może, niska cena została spowodowana uroda modelek, która sprawiła, że portretowanie ich było dla artysty bardziej przyjemnością niż obowiązkiem, Przełamana data dzienna w portrecie oznacza, że jego wykonanie przeciągnęło się na kolejny dzień, a symbole NP oraz NΠ – że w tym czasie nie palił papierosów i nie pił alkoholu. Witkacy umieszczał na portretach takie informacje, gdyż uważał, że wszystko, co nam się przydarza oraz wszystkie używane substancje (lub ich brak) mają wpływ na nasze postrzeganie świata, a co za tym idzie – także na proces twórczy.(z ekspertyzy Anny Żakiewicz z dn. 29.04.2015.)

Created: 23-04-2025 22:09